Connecting the Dots: Tradition and Disruption in Lexicography Die lê van verbande: Tradisie en ontwrigting in die leksiko-grafie

Abstract

This article botanizes in the history of lexicography trying to connect the dots and get a deeper understanding of what is happening to the discipline in the framework of the Fourth Industrial Revolution. The objective is to suggest possible ways out of the present deadlock. History shows that a sudden change of the technological base, like the one we are now experiencing, suggests a total revolution of the discipline in all its major dimensions. In order to be successful, such a revolution requires a mental break with past traditions and habits. As a matter of example, the article focusses on a series of bilingual writing assistants developed by the Danish company Ordbogen A/S and the new challenges posed to lexicography by these and similar tools. It argues that these challenges cannot be solved by means of traditional user research which is retrospective as it unfolds in the framework of an old paradigm. As an alternative, and without excluding other types of user research, the article recommends disruptive thinking by means of brainstorm, immersion, and contemplation and provides some examples on how to proceed. Finally, it problematizes the incipient competition between human and artificial lexicographers and gives a brief account of a possible future redistribution of tasks.

In hierdie artikel word die geskiedenis van die leksikografie geanaliseer in 'n poging om verbande te lê en om 'n beter begrip te verkry van wat aan die gebeur is met hierdie dissipline binne die raamwerk van die Vierde Industriële Rewolusie. Die doelwit is die voorstelling van moontlike metodes om van die bestaande dooiepunt te ontkom. Uit die geskiedenis is dit duidelik dat 'n skielike verandering van die tegnologiese basis, soos die verandering wat ons nou ervaar, 'n totale omwenteling van die dissipline in al sy hoofdimensies suggereer. Om suksesvol te kan wees, vereis so 'n omwenteling 'n breuk met tradisies en gewoontes van die verlede. As voorbeeld fokus die artikel op 'n reeks tweetalige skryfhulpmiddels wat deur die Deense maatskappy Ordbogen A/S ontwikkel is en op die nuwe uitdagings wat hierdie en soortgelyke hulpmiddels vir die leksikogra-fie inhou. Dit voer aan dat hierdie uitdagings nie deur middel van tradisionele gebruikers-navorsing wat op 'n retrospektiewe manier binne die raamwerk van 'n ou paradigma ontvou, opgelos kan word nie. As alternatief, en sonder om ander tipes navorsing uit te sluit, word ont-wrigtende denke in hierdie artikel aanbeveel deur te dinkskrum, jou te verdiep en te bespiegel, en enkele voorbeelde van hoe om te werk te gaan, word verskaf. Ten slotte word die aanvanklike wedywering tussen menslike en kunsmatige leksikograwe uiteengesit en 'n kort verslag van 'n moontlike toekomstige herverdeling van take word gegee.